ความแตกต่างของแมวศุภลักษณ์ และแมวไทยเบอร์มีส

ความแตกต่างของแมวศุภลักษณ์ และแมวไทยเบอร์มีส

ถึงแม้ว่าแมวไทยทั้ง 2 ชนิดนี้ มองภายนอกจะมีลักษณะที่คล้ายกันมากคือมีสีน้ำตาล ซึ่งทำให้คนไทยจำนวนมากสับสน แต่ลักษณะภายในหรือ Genetic นั้นมีความแตกต่างกันมาก

เริ่มจากแมวเบอร์มีส หรือแมวไทยเบอร์มีส ถึงแม้จะมีชื่อมาจากคำว่า Burmese ที่แปลว่าพม่า แต่แมวชนิดนี้เป็นแมวไทย ไม่ได้มีถิ่นกำเนิดในพม่าตามชื่อที่ถูกเคลม ชื่อนี้ถูกตั้งเพื่อให้คล้องจองกับแมวไทย Siamese cat ซึ่งเป็นฟาร์มแมวไทยของ ดร.โจเซฟ ประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งเขาเลี้ยงแมววิเชียรมาศอยู่แล้ว และแมว Tonkinese cat (แมวท็องกินีส) ที่มาจากคำว่า Tonkin (เวียดนามเหนือ) หรือในภาษาไทยคือ "ตังเกี๋ย" ชื่ออ่าวในเวียดนามเหนือตรงเกาะไหหลำของจีนซึ่งในฤดูมรสุมเรามักจะได้ยินคำว่า "อ่าวตังเกี๋ย" ที่พายุไต้ฝุ่นชอบพัดขึ้นฝั่ง เป็นชื่อเดียวกับ Tonkin ในภาษาอังกฤษ นั่นหมายความแมว ทั้งแมว Burmese cat และ Tonkinnese cat (ลูกผสมแมววิเชียรมาศและเบอร์มีส) ไม่ได้มีถิ่นกำเนิดในพม่าและเวียดนามเลย แต่ถูกนำมาตั้งชื่อเพื่อให้คล้องจองกับ Siamese cat ในสมัยนั้น ในสมัยรัชกาลที่ 7 ที่ฝรั่งเริ่มนิยมแมววิเชียรมาศกันมาก ๆ

แมวเบอร์มีส มองภายนอกมีสีน้ำตาลคล้ายแมวศุภลักษณ์ ซึ่งสร้างความเข้าใจผิดให้คนไทยมาเยอะพอสมควร (ยึดถึงตำราแมวไทยโบราณเป็นหลักที่แมวศุภลักษณ์มีสีน้ำตาลทองแดงล้วนทั้งตัว ไม่มีหน้ากากหน้าเข้มแบบแมววิเชียรมาศ) เมื่อตรวจ DNA แมวเบอร์มีส จึงทราบได้ว่ามียีนคล้ายแมววิเชียรมาศ หรือเป็นญาติกันนั่นเอง คือการมียีนหน้ากากแบบ Homozygous recessive หรือยีนเด่นแบบด้อย หมายความว่ายีนของแมวเบอร์มีส รวมถึงแมววิเชียรมาศ และแมววิฬาร์กรุงเทพ จัดอยู่ในกลุ่มเดียวกันเรียกว่า Mask points (แมวหน้ากาก) ถึงแมวจะเป็นยีนเด่น แต่เป็นยีนเด่นแบบด้อย สามารถกลายเป็นยีนแฝงในแมวชนิดอื่นได้ด้วย นี่จึงเป็นสาเหตุที่แมวกลุ่มนี้กระจายพันธุ์ไปได้ทั่วทุกมุมโลก เพราะการเป็นยีนแฝงของมัน เช่น เป็นยีนแฝงในแมวดำ, แมวลายเสือ มองภายนอกเป็นแมวปกติ แต่ภายในมียีนแฝงที่เราไม่รู้

แมวเบอร์มีสมีชื่อยีนทางวิทยาศาสตร์ว่า cb (ตัวพิมพ์เล็ก) มาจากคำว่า cat of burmese แต่การเป็นยีนเด่นของมันแบบ homozygous recessive แมวเบอร์มีสจึงต้องมียีน 2 ตัวประกอบกันคือ cbcb นี่จึงเป็นยีนหน้ากากของมันที่ทำให้มันหน้าดำหรือหน้าเข้มคล้ายแมววิเชียรมาศ (แมววิเชียรมาศใช้ cs มาจาห cat of siamese) รวมถึงหางเข้ม ขาทั้ง 4 อวัยวะเพศ 1 หู 2 รวมเป็นเป็น 9 แห่ง

ถึงแม้ว่าแมวเบอร์มีสจะมีขนสีน้ำตาลคล้ายแมวศุภลักษณ์ แต่แมวเบอร์มีสไม่ได้มียีนสีขนสีน้ำตาลแมวแบบศุภลักษณ์เลย หมายถึงยีนสีขน ที่เป็นตัวจัดการสีจริง ๆ แมวเบอร์มีสขนสีน้ำตาลเข้มก็จริง แต่มียีน "สีดำ" แบบแมวดำโกนจาทุกประการ รวมถึงแมววิเชียรมาศด้วยที่ตัวสีครีม แต่มียีนสีดำเหมือนกันคือ B ที่มาจากคำว่า Black แต่ที่มันตัวสีน้ำตาลม จากลักษณะทางพันธุกรรมพิเศษของมันที่วิวัฒนาการมาเนิ่นนาน ทำให้มันสกัดสียีนดำ เป็นขนสีน้ำตาล หรือที่หลายคน เคยเรียกมันว่าการเผือกอย่างไม่สมบูรณ์ แต่ถึงอย่างไรก็ตาม ทั้งแมวเบอร์มีสและแมววิเชียรมาศนั้น (แบบสีทั่วไปตามท้องถิ่นไทย ที่ไม่ได้ถูกพัฒนาตามฟาร์มให้มีสีแปลก เช่น แมววิเชียรมาศ Blue point ขนสีเทา) แมวเหล่านี้มียีนสีดำแบบ Black (B) นั่นหมายความว่า การถอดหน้ากากของแมวเบอร์มีสทำไม่ได้ (ในอดีตยุคที่คนไทยตามหาแมวศุภลักษณ์จากการสูญหาย เคยมีความพยายามจะถอดหน้ากากออกจากแมวเบอร์มีส เพราะเรายังไม่ค่อยเข้าใจเรื่องพันธุกรรมแมวไทย) เช่นเดียวกับแมววิเชียรมาศ เราไม่สามารถถอดหน้ากากสีดำของมันออก ให้แมววิเชียรมาศกลายเป็นแมวสีครีมล้วนทั้งตัวได้

ดังนั้น "แมวเบอร์มีส" จึงเป็นแมวอีกชนิดหนึ่ง ซึ่งถูกพิสูจน์ทางวิทยาศาสตร์แล้วว่าอยู่ในกลุ่มแมวหน้ากาก (Mask points) เป็นญาติกันกับแมววิเชียรมาศ, แมวท็องกินีส, แมววิฬาร์กรุงเทพ เป็นต้น และสันนิฐานว่าแมวเหล่านี้ในอดีตเคยเป็นชนิดเดียวกัน และแยกกันวิวัฒนาการออกมา และจะแปลกมากหากมีคนบอกว่าแมวเบอร์มีสมีต้นกำเนิดในพม่า แต่ในผืนป่าตะนาวศรีอันยิ่งใหญ่ที่เต็มไปป่าดงดิบกลับไม่มีแมวชนิดนี้ รวมถึงเทือเขาถนนธงชัยที่จะข้ามไปได้อย่างไร แมวเบอร์มีสจึงถูกตั้งคำถามว่า... ถ้าแมวเบอร์มีสเป็นสายพันธุ์พม่า ในอดีตข้ามผืนป่าไปได้อย่างไร ในขณะที่ลุ่มน้ำเจ้าพระยาพบความหลากหลายทางพันธุกรรมของแมวในกลุ่มนี้เป็นอย่างมาก และยังพบการจัดบันทึกในความทรงจำของคนไทยโบราณ (ตำราโบราณ) เกี่ยวกับเรื่องแมวไว้เยอะมาก ๆ ในขณะที่ฝั่งพม่าไม่มี แม้แต่ในยุคที่อังกฤษเข้ามาล่าอาณานิคมพม่าก็ไม่เคยบันทึกเรื่องแมวไว้เลย...

ส่วนแมวศุภลักษณ์นั้น หากอ้างอิงจากตำราแมวไทยคือการมีขนสีน้ำตาลล้วนทั้งตัว หมายถึงแมวไทยศูภลักษณ์ในปัจจุบันที่จดทะเบียนโลกไปแล้ว นั้นมียีนสีน้ำตาลจริง ๆ จากการตรวจ Genetic คือยีนสีน้ำตาลช็อคโกแล็ต (b บีเล็ก) เป็นแมวไทยชนิดเดียวที่มียีนสีนี้ และหายากมาก ๆ ไม่สามารถเกิดขึ้นเองได้แบบเชื้อโรคเชื้อรา แต่ยีนนี้ต้องถูกส่งผ่านพันธุ์กรรมของบรรพรุษแมว สิ่งที่ตามมากับยีนสีน้ำตาล (b) คืออุ้งเท้าแมวสีส้ม หรือสีชมพูในสายตาคนไทยทั่วไป แต่แมวศุภลักษณ์นั้นไม่มียีนหน้ากากแบบกลุ่มแมว Mask points ที่ผ่านมา แต่แมวศุภลักษณ์นั้นมีสีล้วนทั้งตัว ล้วนแบบใด ? คำตอบคือ ทั้งตัวต้องมีสีล้วนทั้งตัวเหมือนแมวขาวล้วน แมวดำล้วน แมวเทาล้วน ต้องมีสีล้วนแบบนั้น และที่สำคัญ "หน้าต้องไม่มีแต้มเข้มแมววิเชียรมาศ" นั่นจะไม่ใช่ทันที แมวศุภลักษณ์จึงเป็นแมวที่หายากมากใกล้สูญพันธุ์ แถมยังผสมพันธุ์กับแมวอื่นไม่ได้ เพราะยีนสีน้ำตาลช็อกโกแล็ต (b) ผสมกับใครกลายเป็นยีนแฝงหมด ลูกไม่ออกมาเป็นศุภลักษณ์ (แต่ลูกได้ยีนแฝงนั้น คือยีนสี b ของแมวศุภลักษณ์) ยังยืนยันอีกครั้งว่า แมวศุภลักษณ์ไม่มียีนหน้ากาก ดังนั้นมันจะไม่สามารถมีสีแบบไล่ระดับแบบแมวเบอร์มีสได้เลย (อาจดูยากในลูกแมว) แต่จะดูง่ายในแมวโตพร้อมผสมพันธุ์แล้ว

แมวดำล้วน, เทาล้วน, แมวศุภลักษณ์ รวมถึงกลุ่มแมวขาวบางชนิด สิ่งที่มีเหมือนกันคือเบสสีล้วนทั้งตัว คือยีน C เช่น

CC BB DD แมวดำโกนจา

CC BB dd แมวเทา

CC bb DD แมวศุภลักษณ์

และกลุ่มแมวไทยหน้ากาก ที่ไม่มี C คือ

.cscs BB DD แมววิเชียรมาศ

.cbcb BB DD แมวเบอร์มีส

.cscb BB DD แมวท็องกินีส

.cmcm BB DD แมววิฬาร์กรุงเทพ

.cmcs BB DD แมววิฬาร์กรุงสยาม

.cmcb BB DD แมววิฬาร์กรุงศรี

เป็นต้น

ปล. ยีนสีน้ำตาลบนโลกมีหลายสี แต่สีน้ำตาลในแมวศุภลักษณ์คือสีน้ำตาลช็อคโกแล็ต (b - chocolate) ตามทีฝรั่งเรียก หลายคนอาจสงสัยว่าทำไมจะต้องเรียกว่าสีน้ำตาลช็อคโกแล็ต ทั้งที่เป็นแมวไทย นี่จึงเป็นสาเหตุ เพราะว่าถูกเรียกมาตั้งแต่ในแล็บวิทยาศาสตร์แล้ว